IT is een dynamisch vakgebied waarin voortdurende ontwikkeling essentieel is. Technologieën, standaarden en tools evolueren razendsnel, waardoor het niet volstaat om enkel cursussen en trainingen te volgen. Hoewel een sterke theoretische basis belangrijk is, ligt de echte meerwaarde in het opdoen en toepassen van kennis in de praktijk. In dit artikel deel ik mijn leerproces en heb ik dit samengevat in een handige tabel.

Theorie en praktijk
Persoonlijk vind ik het niet erg om af en toe een cursus te volgen, maar mijn voorkeur ligt bij het opdoen van kennis en ervaring door zelf te experimenteren in de praktijk of in een labomgeving. Dit hands-on leren stelt mij in staat om beter te begrijpen hoe systemen functioneren en wat er mis kan gaan wanneer iets niet goed werkt. In plaats van enkel naar theorie te luisteren, kan ik actief ingrijpen en de gevolgen van mijn acties ervaren, wat het leren niet alleen verdiept, maar ook veel boeiender maakt.

Natuurlijk, een diploma of certificaat is waardevol. Het biedt een solide theoretische basis en is een "bewijs" van de kennis die je hebt opgebouwd. Maar de echte waarde ligt in het inzetten van een combinatie van theoretische kennis en praktische ervaring. Als systeem- en netwerkbeheerder weet ik dat elke configuratie, elk script, of elke nieuwe technologie die je implementeert, een dieper begrip vereist van zowel de theorie als de uitvoering.

Up-to-date blijven
Om up-to-date te blijven, lees ik regelmatig technische artikelen, boeken, en verslagen. Daarnaast bekijk ik veel presentaties en video's over nieuwe ontwikkelingen en best practices. Maar leren is meer dan alleen consumeerbare content verwerken. Experimenteer, probeer nieuwe dingen uit, en ga op zoek naar die gebieden waar je meer over wilt leren. Het ontdekken van nieuwe concepten en het opdoen van ervaring in een lab is daarbij cruciaal. Een labomgeving hoeft niet eens zo kostbaar te zijn: een laptop met voldoende opslagcapaciteit en veel RAM, gecombineerd met een hypervisor zoals Virtual Machine Manager of Oracle VM VirtualBox, is al een krachtig hulpmiddel. Je kunt dit eenvoudig uitbreiden met een USB-ethernetadapter en wat switches, waar nodig.

Experimenteren en documenteren
In de loop der jaren heb ik echter geleerd dat experimenteren zonder een gestructureerde aanpak vaak leidt tot ongestructureerde en soms chaotische leerprocessen. Zonder het maken van notities of het volgen van een plan, kan het lastig zijn om later te begrijpen wat goed ging en waarom. Het helpt enorm wanneer ik mijn bevindingen documenteer en probeer een coherente beschrijving te maken van wat ik heb gedaan. Dit dwingt mij niet alleen om beter na te denken over mijn aanpak, maar het maakt het ook makkelijker om fouten te identificeren en deze in de toekomst te vermijden.

Tijdens veel van mijn experimenten kom ik vaak onderwerpen tegen die ik verder wil uitdiepen. Wanneer dat gebeurt, zoek ik de bijbehorende definities op, verdiep ik mij in de achterliggende theorieën, en probeer ik de onderwerpen in de praktijk toe te passen. Dit is voor mij een belangrijk onderdeel van het leerproces. Het maakt het mogelijk om niet alleen de technologie te begrijpen, maar ook de context waarin het wordt gebruikt.

Structuur
Het hele proces van leren door te doen en documenteren heb ik verder uitgewerkt in een tabel, die ik gebruik als een soort wegenkaart (roadmap) voor mijn persoonlijke ontwikkeling. Deze tabel helpt mij om mijn leerdoelen op een gestructureerde manier aan te pakken en biedt een duidelijk overzicht van de stappen die ik neem om kennis op te doen en toe te passen. Daarnaast gebruik ik mijn fysieke notitieboek (ja, met pen en papier!) als een gereedschap om ideeën, observaties en reflecties vast te leggen. Dit is mijn persoonlijke journal, waarin ik kan terugbladeren naar eerdere experimenten en ontdekkingen.

Deze aanpak – het uitproberen van zaken, het bouwen van lab-opstellingen, het documenteren van bevindingen, en het altijd blijven zoeken naar meer – is de manier waarop ik ooit ben begonnen in de IT-wereld, en deze werkwijze helpt mij om mijn kennis op een duurzame manier te verdiepen. Het biedt structuur aan mijn zelfstudie en maakt het mogelijk om door middel van herhaling, reflectie en bijdrage aan de community te blijven groeien als professional.

Langdurig en soms frustrerend
Deze methode duurt langer dan "snel even iets in elkaar flansen", maar brengt uiteindelijk meer op. Ook kan het soms frustrerend zijn om iets na te ijveren, zonder resultaat. Het hoort er nou eenmaal bij. Soms is het nodig om even afstand te nemen en iets anders te doen. Uiteindelijk is persoonlijke ontwikkeling en groei belangrijker dan een snel resultaat. Mocht er in de toekomst iets misgaan met een oplossing in productie, dan weet ik mij te redden doordat ik een diepergaande studie heb gemaakt van de onderwerpen en terug kan vallen op de praktijkervaring die daar bij hoort.

Tabel Leerstructuur

Tips

• Denk naast technische documentatie ook aan verslaggeving en gebruikersdocumentatie.
• Probeer te denken vanuit een framework zoals ITIL.
• Houd rekening met verschillende scenario's en de aanpasbaarheid (adaptability) in verband met veranderende behoeften (toekomst).
• Houd rekening met principes zoals security first of security by design en zero trust.
• Wanneer iets niet direct lukt: probeer iets anders, bewaar je aantekeningen en uitwerkingen. Een fysieke afwisseling, zoals een korte wandeling, kan soms ook helpen.
• Frustraties zijn normaal, maar afreageren op anderen niet. We zijn niet allemaal Linus Torvalds (hoewel hij zich tegenwoordig bewust is van zijn gedrag).