Algemene voorwaarden
– 1 – Definities
1.1. In deze algemene voorwaarden worden de hiernavolgende termen in de navolgende betekenis gebruikt, tenzij uitdrukkelijk anders is aangegeven.
- Opdrachtgever: de wederpartij van Opdrachtnemer;
- Opdrachtnemer: Henstra ICT Diensten te Drachten, ingeschreven in het handelsregister onder nummer 01100032;
- Overeenkomst: iedere overeenkomst waarbij Opdrachtnemer zich jegens Opdrachtgever verbindt werkzaamheden te verrichten;
- Schriftelijk: onder deze term wordt tevens e-mail verstaan, tenzij uitdrukkelijk anders is bepaald.
– 2 – Algemeen
2.1. Deze voorwaarden gelden voor iedere aanbieding, offerte en Overeenkomst, Schriftelijk of mondeling, tussen Opdrachtnemer en Opdrachtgever, voor zover van deze voorwaarden niet door partijen uitdrukkelijk en Schriftelijk is afgeweken.
2.2. De onderhavige voorwaarden zijn eveneens van toepassing op alle Overeenkomsten tussen Opdrachtnemer en Opdrachtgever, voor de uitvoering waarvan derden dienen te worden betrokken.
2.3. De onderhavige voorwaarden zijn eveneens van toepassing op alle toekomstige Overeenkomsten tussen Opdrachtnemer en Opdrachtgever.
2.4. Eventuele afwijkingen op deze algemene voorwaarden zijn slechts geldig indien deze uitdrukkelijk Schriftelijk zijn overeengekomen.
2.5. De toepasselijkheid van eventuele inkoop- of andere voorwaarden van Opdrachtgever wordt uitdrukkelijk van de hand gewezen.
2.6. Indien een of meerdere van de bepalingen in deze algemene voorwaarden nietig zijn of vernietigd mochten worden, blijven de overige bepalingen van deze algemene voorwaarden volledig van toepassing. Opdrachtnemer en Opdrachtgever zullen dan in overleg treden teneinde nieuwe bepalingen ter vervanging van de nietige of vernietigde bepalingen overeen te komen, waarbij indien en voor zoveel mogelijk het doel en de strekking van de oorspronkelijke bepaling in acht worden genomen.
2.7. Deze algemene voorwaarden kunnen van tijd tot tijd wijzigen. Van toepassing is steeds de laatste versie van de algemene voorwaarden. Wijzigingen worden ten minste dertig (30) kalenderdagen voor inwerkingtreding bekend gemaakt door persoonlijke kennisgeving of publicatie op de website van Opdrachtnemer.
– 3 – Aanbiedingen en offertes
3.1. Alle aanbiedingen zijn vrijblijvend, tenzij in het aanbod een termijn voor aanvaarding is genoemd.
3.2. De door Opdrachtnemer gemaakte offertes zijn vrijblijvend; zij zijn geldig gedurende 14 dagen, tenzij anders aangegeven. Opdrachtnemer is slechts aan de offertes gebonden indien de aanvaarding hiervan door Opdrachtgever binnen 14 dagen worden bevestigd en mits het aangebodene nog door Opdrachtnemer leverbaar is.
3.3. De prijzen in de genoemde aanbiedingen en offertes zijn exclusief BTW en andere heffingen van overheidswege, alsmede eventuele in het kader van de Overeenkomst te maken kosten, waaronder verzend- en administratiekosten, tenzij anders aangegeven.
3.4. Indien de aanvaarding (op ondergeschikte punten) afwijkt van het in de offerte opgenomen aanbod is Opdrachtnemer daaraan niet gebonden. De Overeenkomst komt dan niet overeenkomstig deze afwijkende aanvaarding tot stand, tenzij Opdrachtnemer anders aangeeft.
3.5. Een samengestelde prijsopgave verplicht Opdrachtnemer niet tot het verrichten van een gedeelte van de opdracht tegen een overeenkomstig deel van de opgegeven prijs.
3.6. Aanbiedingen of offertes gelden niet automatisch voor toekomstige opdrachten.
– 4 – Uitvoering van de overeenkomst
4.1. Opdrachtnemer zal de Overeenkomst naar beste inzicht en vermogen en overeenkomstig de eisen van goed vakmanschap uitvoeren. Een en ander op grond van de op dat moment bekende stand van de wetenschap. Opdrachtnemer voert de Overeenkomst uit op basis van een inspanningsverbintenis.
4.2. Indien en voor zover een goede uitvoering van de Overeenkomst dit vereist, heeft Opdrachtnemer het recht bepaalde werkzaamheden te laten verrichten door derden.
4.3. Opdrachtnemer is niet aansprakelijk voor schade, van welke aard ook, doordat Opdrachtnemer is uitgegaan van door Opdrachtgever verstrekte onjuiste en/of onvolledige gegevens, tenzij deze onjuistheid of onvolledigheid voor Opdrachtnemer kenbaar behoorde te zijn.
4.4. Indien is overeengekomen dat de Overeenkomst in fasen zal worden uitgevoerd kan Opdrachtnemer de uitvoering van die onderdelen die tot een volgende fase behoren opschorten totdat Opdrachtgever de resultaten van de daaraan voorafgaande fase Schriftelijk heeft goedgekeurd.
4.5. Opdrachtgever vrijwaart Opdrachtnemer voor eventuele aanspraken van derden, die in verband met de uitvoering van de Overeenkomst schade lijden en welke aan Opdrachtgever toerekenbaar is.
4.6 Indien door Opdrachtnemer verstrekte adviezen niet worden opgevolgd, is Opdrachtnemer niet aansprakelijk voor schade die Opdrachtgever lijdt als gevolg van het niet opvolgen van het door Opdrachtnemer verstrekte advies.
4.7. Is binnen de looptijd van de Overeenkomst voor de voltooiing van bepaalde werkzaamheden een termijn overeengekomen, dan is dit nimmer een fatale termijn. Bij overschrijding van de uitvoeringstermijn dient de Opdrachtgever Opdrachtnemer daarom Schriftelijk in gebreke te stellen.
– 5 – Verplichtingen Opdrachtgever
5.1. Opdrachtgever zal steeds tijdig alle voor een behoorlijke uitvoering van de Overeenkomst nuttige en noodzakelijke gegevens en inlichtingen verschaffen en alle medewerking verlenen. Indien Opdrachtgever daarmee in gebreke blijft, heeft Opdrachtnemer het recht de uitvoering van de Overeenkomst op te schorten en/of uit de vertraging voortvloeiende extra kosten volgens zijn gebruikelijke tarieven bij Opdrachtgever in rekening te brengen.
5.2. Indien dat noodzakelijk is voor een behoorlijke uitvoering van de Overeenkomst, is Opdrachtgever verplicht Opdrachtnemer en door Opdrachtnemer ingeschakelde derden toegang te verlenen tot haar locatie, alsmede kosteloos zorg te dragen voor de door Opdrachtnemer en deze derden in redelijkheid gewenste faciliteiten.
– 6 – Wijziging van de Overeenkomst
6.1. Indien tijdens de uitvoering van de Overeenkomst blijkt dat het voor een behoorlijke uitvoering noodzakelijk is om de te verrichten werkzaamheden te wijzigen of aan te vullen, zullen partijen tijdig en in onderling overleg de Overeenkomst dienovereenkomstig aanpassen.
6.2. Indien partijen overeenkomen dat de Overeenkomst wordt gewijzigd of aangevuld, kan het tijdstip van voltooiing van de uitvoering daardoor worden beïnvloed. Opdrachtnemer zal Opdrachtgever zo spoedig mogelijk hiervan op de hoogte stellen.
6.3. Indien de wijziging van of aanvulling op de Overeenkomst financiële en/of kwalitatieve consequenties zal hebben, zal Opdrachtnemer Opdrachtgever hierover tevoren inlichten.
6.4. Indien een vast honorarium is overeengekomen zal Opdrachtnemer daarbij aangeven in hoeverre de wijziging of aanvulling van de Overeenkomst een overschrijding van dit honorarium tot gevolg heeft.
6.5. In afwijking van lid 3 zal Opdrachtnemer geen meerkosten in rekening kunnen brengen indien de wijziging of aanvulling het gevolg is van omstandigheden die redelijkerwijs aan Opdrachtnemer kunnen worden toegerekend.
– 7 – Honorarium
7.1. Partijen kunnen bij het tot stand komen van de Overeenkomst een vast honorarium overeenkomen.
7.2. Indien geen vast honorarium wordt overeengekomen, zal het honorarium worden vastgesteld op grond van werkelijk bestede uren. Het honorarium wordt berekend volgens de gebruikelijke uurtarieven van Opdrachtnemer, geldende voor de periode waarin de werkzaamheden worden verricht, tenzij een daarvan afwijkend uurtarief is overeengekomen.
7.3. Het honorarium en eventuele kostenramingen zijn exclusief BTW.
7.4. Bij opdrachten met een looptijd van meer dan één maand zullen de verschuldigde kosten periodiek in rekening worden gebracht.
7.5. Indien Opdrachtnemer met Opdrachtgever een vast honorarium of uurtarief overeenkomt, is Opdrachtnemer niettemin gerechtigd tot verhoging van dit honorarium of tarief, mits deze verhoging ten minste drie (3) maanden van tevoren via persoonlijke kennisgeving of via de website van Opdrachtnemer is aangekondigd.
7.6. Voorts is Opdrachtnemer gerechtigd prijsstijgingen door te berekenen indien zich tussen het moment van aanbieding en levering, de tarieven ten aanzien van bijvoorbeeld lonen zijn gestegen.
7.7. Bovendien mag Opdrachtnemer het honorarium verhogen wanneer tijdens de uitvoering van de werkzaamheden blijkt dat de oorspronkelijk overeengekomen dan wel verwachte hoeveelheid werk in zodanige mate onvoldoende werd ingeschat bij het sluiten van de Overeenkomst, en zulks niet toerekenbaar is aan Opdrachtnemer, dat in redelijkheid niet van Opdrachtnemer mag worden verwacht de overeengekomen werkzaamheden te verrichten tegen het oorspronkelijk overeengekomen honorarium. Opdrachtnemer zal Opdrachtgever in dat geval van het voornemen tot verhoging van het honorarium of tarief in kennis stellen. Opdrachtnemer zal daarbij de omvang van en de datum waarop de verhoging zal ingaan, vermelden.
– 8 – Betaling
8.1. Betaling dient te geschieden binnen 8 dagen na factuurdatum, op een door Opdrachtnemer aan te geven wijze in de valuta waarin is gedeclareerd. Bezwaren tegen de hoogte van de declaraties schorten de betalingsverplichting van Opdrachtgever niet op.
8.2. In geval van liquidatie, faillissement, beslag of surseance van betaling van Opdrachtgever zijn de vorderingen van Opdrachtnemer op Opdrachtgever onmiddellijk opeisbaar.
8.3. Opdrachtnemer heeft het recht de door Opdrachtgever gedane betalingen te laten strekken in de eerste plaats in mindering van de kosten, vervolgens in mindering van de opengevallen rente en ten slotte in mindering van de hoofdsom en de lopende rente. Opdrachtnemer kan, zonder daardoor in verzuim te komen, een aanbod tot betaling weigeren, indien Opdrachtgever een andere volgorde voor de toerekening aanwijst. Opdrachtnemer kan volledige aflossing van de hoofdsom weigeren, indien daarbij niet eveneens de opengevallen en lopende rente evenals de kosten worden voldaan.
8.4. Is Opdrachtgever in gebreke of in verzuim met het nakomen van één of meer van zijn verplichtingen, dan komen alle redelijke kosten ter verkrijging van voldoening buiten rechte voor rekening van Opdrachtgever. Indien Opdrachtgever in gebreke blijft in de tijdige voldoening van een geldsom, dan is Opdrachtnemer incassokosten verschuldigd, die berekend zullen worden conform de “Wet normering Buitengerechtelijke Incassokosten” en het bijbehorende Besluit.
– 9 – Eigendomsvoorbehoud
9.1. Alle door Opdrachtnemer verkochte en geleverde zaken, daaronder mede begrepen ontwerpen, schetsen, tekeningen, films, software, (elektronische) bestanden, hardware, scripts, enzovoort, blijven eigendom van Opdrachtnemer totdat Opdrachtgever alle verplichtingen uit alle met Opdrachtnemer gesloten Overeenkomsten is nagekomen.
– 10 – Klachtplicht
10.1. Klachten over de verrichte werkzaamheden dienen door Opdrachtgever binnen acht (8) dagen na ontdekking, doch uiterlijk binnen veertien (14) dagen na voltooiing van de betreffende werkzaamheden of levering van de afgenomen zaken Schriftelijk te worden gemeld aan Opdrachtnemer. De ingebrekestelling dient een zo gedetailleerd mogelijke omschrijving van de tekortkoming te bevatten, zodat Opdrachtnemer in staat is adequaat te reageren.
10.2. Indien een klacht gegrond is, zal Opdrachtnemer de werkzaamheden alsnog verrichten zoals overeengekomen, tenzij die werkzaamheden inmiddels voor Opdrachtgever aantoonbaar zinloos zijn geworden. Dit laatste dient door Opdrachtgever Schriftelijk kenbaar te worden gemaakt. Indien het alsnog verrichten van de overeengekomen werkzaamheden niet meer mogelijk of zinvol is, zal Opdrachtnemer slechts aansprakelijk zijn binnen de grenzen van artikel 14.
– 11 – Contractduur en opzegging
11.1. De Overeenkomst tussen Opdrachtnemer en Opdrachtgever wordt aangegaan voor één jaar, tenzij uit de aard van de Overeenkomst anders voortvloeit of partijen uitdrukkelijk en Schriftelijk anders overeenkomen. Tussentijdse opzegging is niet mogelijk.
11.2. Indien de Overeenkomst niet tijdig wordt opgezegd, dan wordt deze stilzwijgend voor onbepaalde tijd verlengd. Opzegging is alsdan mogelijk met inachtneming van een opzegtermijn van één (1) maand.
11.3. Indien Opdrachtgever na beëindiging van de Overeenkomst verlangt dat Opdrachtnemer bepaalde zaken of data overdraagt aan een derde, dan is Opdrachtnemer gerechtigd de daarmee verband houdende kosten bij Opdrachtgever in rekening te brengen.
– 12 – Opschorting en ontbinding
12.1. Opdrachtnemer is bevoegd de nakoming van de verplichtingen op te schorten of de Overeenkomst te ontbinden, zonder tot enige schadevergoeding te zijn verplicht, indien:
- Opdrachtgever de verplichtingen uit de Overeenkomst niet of niet volledig nakomt;
- Opdrachtgever, al dan niet voorlopig, surseance van betaling wordt verleend;
- ten aanzien van Opdrachtgever faillissement wordt aangevraagd of indien de onderneming van Opdrachtgever wordt geliquideerd of beëindigd anders dan ten behoeve van reconstructie of samenvoeging van ondernemingen;
- na het sluiten van de Overeenkomst Opdrachtnemer ter kennis gekomen omstandigheden goede grond geven te vrezen dat de Opdrachtgever de verplichtingen niet zal nakomen. In geval er goede grond bestaat te vrezen dat de Opdrachtgever slechts gedeeltelijk of niet behoorlijk zal nakomen, is de opschorting slechts toegelaten voor zover de tekortkoming haar rechtvaardigt;
- Opdrachtgever bij het sluiten van de Overeenkomst verzocht is zekerheid te stellen voor de voldoening van zijn verplichtingen uit de Overeenkomst en deze zekerheid uitblijft of onvoldoende is.
12.2. Voorts is Opdrachtnemer bevoegd de Overeenkomst te (doen) ontbinden indien zich omstandigheden voordoen welke van dien aard zijn dat nakoming van de Overeenkomst onmogelijk of naar maatstaven van redelijkheid en billijkheid niet langer kan worden gevergd dan wel indien zich anderszins omstandigheden voordoen welke van dien aard zijn dat ongewijzigde instandhouding van de Overeenkomst in redelijkheid niet mag worden verwacht.
12.3. Indien de Overeenkomst wordt ontbonden zijn de vorderingen van Opdrachtnemer op de Opdrachtgever onmiddellijk opeisbaar. Indien Opdrachtnemer de nakoming van de verplichtingen opschort, behoudt hij zijn aanspraken uit de wet en Overeenkomst.
12.4. Opdrachtnemer behoudt steeds het recht schadevergoeding te vorderen.
12.5. Wanneer Opdrachtgever door Opdrachtnemer in gebreke is gesteld en een vordering ter incasso uit handen is gegeven, is Opdrachtnemer gerechtigd per direct alle ondersteuning aan Opdrachtgever op te schorten, totdat deze vordering geheel is voldaan. Wanneer Opdrachtgever in gebreke blijft, is Opdrachtnemer gerechtigd zijn dienstverlening aan Opdrachtgever op te schorten, deels op te schorten of te beëindigen, alles geheel ter keuze van Opdrachtnemer.
– 13 – Teruggave ter beschikking gestelde zaken
13.1. Indien Opdrachtnemer aan Opdrachtgever bij de uitvoering van de Overeenkomst zaken ter beschikking heeft gesteld is Opdrachtgever gehouden het geleverde binnen 14 dagen in oorspronkelijke staat, vrij van gebreken en volledig te retourneren. Indien de Opdrachtgever deze verplichting niet nakomt zijn alle hieruit voortvloeiende kosten voor zijn rekening.
13.2. Indien Opdrachtgever, om welke reden ook, na daartoe strekkende aanmaning, alsnog in gebreke blijft met de onder 1. genoemde verplichting, heeft Opdrachtnemer het recht de daaruit voortvloeiende schade en kosten, waaronder de kosten van vervanging, op Opdrachtgever te verhalen.
– 14 – Aansprakelijkheid
14.1. Indien Opdrachtnemer aansprakelijk mocht zijn, dan is deze aansprakelijkheid beperkt tot hetgeen in deze bepaling is geregeld.
14.2. De aansprakelijkheid van Opdrachtnemer voor directe schade als gevolg van een toerekenbare tekortkoming in de nakoming door Opdrachtnemer van zijn verplichtingen voortvloeiend uit de Overeenkomst, daaronder uitdrukkelijk ook begrepen ieder onrechtmatig handelen van (personeel van) Opdrachtnemer of door hem ingeschakelde derden, is in ieder geval per gebeurtenis dan wel een reeks samenhangende gebeurtenissen beperkt tot het bedrag dat Opdrachtgever aan Opdrachtnemer op jaarbasis verschuldigd is. In geen geval echter zal de aansprakelijkheid van Opdrachtnemer voor directe schade hoger zijn dan het bedrag dat de verzekeraar van Opdrachtnemer in een voorkomend geval bereid is uit te keren, verminderd met het door Opdrachtnemer verschuldigde bedrag voor het eigen risico.
14.3. Alle aansprakelijkheid voor indirecte schade, daaronder begrepen gevolgschade, gederfde winst, gemiste besparingen, claims van derden en bedrijfsstagnatie, is uitgesloten.
14.4. De in deze algemene voorwaarden opgenomen aansprakelijkheidsbeperkingen en -uitsluitingen gelden mede ten aanzien van personeel van Opdrachtnemer en eventuele door Opdrachtnemer ingezette derden, maar komen te vervallen indien en voor zover de veroorzaakte schade het gevolg is van opzet of bewuste roekeloosheid van de bedrijfsleiding van Opdrachtnemer.
– 15 – Vrijwaringen
15.1. Opdrachtgever vrijwaart Opdrachtnemer voor aanspraken van derden met betrekking tot rechten van intellectuele eigendom op door de Opdrachtgever verstrekte materialen of gegevens, die bij de uitvoering van de Overeenkomst worden gebruikt.
15.2. Indien Opdrachtgever aan Opdrachtnemer informatiedragers, elektronische bestanden of software etc. verstrekt, garandeert deze dat de informatiedragers, elektronische bestanden of software vrij zijn van virussen en defecten.
– 16 – Overmacht
16.1. Partijen zijn niet gehouden tot het nakomen van enige verplichting, indien zij daartoe gehinderd worden als gevolg van een omstandigheid die niet is te wijten aan schuld, en noch krachtens de wet, een rechtshandeling of in het verkeer geldende opvattingen voor hun rekening komt.
16.2. Van overmacht van Opdrachtnemer is sprake, indien Opdrachtnemer na het sluiten van de Overeenkomst verhinderd wordt aan de voorbereiding of uitvoering van de Overeenkomst te voldoen ten gevolge van ziekte, brand, bedrijfsbezetting, werkstaking, overstroming, waterschade, oorlog, oorlogsgevaar, burgeroorlog, oproer, terrorisme, molest, overheidsmaatregelen, in- en uitvoeringsbelemmeringen, storingen in de levering van energie, een en ander zowel in het bedrijf van Opdrachtnemer als bij derden van wie Opdrachtnemer voor haar dienstverlening afhankelijk is, en voorts door alle oorzaken die buiten de schuld of de risicosfeer van Opdrachtnemer ontstaan.
16.3. Opdrachtnemer heeft ook het recht zich op overmacht te beroepen, indien de omstandigheid die (verdere) nakoming verhindert, intreedt nadat Opdrachtnemer zijn verplichtingen had moeten nakomen.
16.4. Partijen kunnen gedurende de periode dat de overmacht voortduurt de verplichtingen uit de Overeenkomst opschorten. Indien deze periode langer duurt dan twee maanden is ieder der partijen gerechtigd de Overeenkomst te ontbinden, zonder verplichting tot vergoeding van schade aan de andere partij.
16.5. Voor zoveel Opdrachtnemer ten tijde van het intreden van overmacht inmiddels gedeeltelijk zijn verplichtingen uit de Overeenkomst is nagekomen of deze zal kunnen nakomen, en aan het nagekomen respectievelijk na te komen gedeelte zelfstandige waarde toekomt, is Opdrachtnemer gerechtigd om het reeds nagekomen respectievelijk na te komen gedeelte separaat te declareren. Opdrachtgever is gehouden deze declaratie te voldoen als ware het een afzonderlijke overeenkomst.
– 17 – Geheimhouding
17.1. Beide partijen zijn verplicht tot geheimhouding van alle vertrouwelijke informatie die zij in het kader van hun Overeenkomst van elkaar of uit andere bron hebben verkregen. Informatie geldt als vertrouwelijk als dit door de andere partij is medegedeeld of als dit voortvloeit uit de aard van de informatie.
17.2. Indien, op grond van een wettelijke bepaling of een rechterlijke uitspraak, Opdrachtnemer gehouden is vertrouwelijke informatie aan door de wet of de bevoegde rechter aangewezen derden mede te verstrekken, en Opdrachtnemer zich ter zake niet kan beroepen op een wettelijk dan wel door de bevoegde rechter erkend of toegestaan recht van verschoning, dan is Opdrachtnemer niet gehouden tot schadevergoeding of schadeloosstelling en is de Opdrachtgever niet gerechtigd tot ontbinding van de Overeenkomst op grond van enige schade, hierdoor ontstaan.
– 18 – Eigendomsbehoud
18.1. Alle rechten van intellectuele eigendom op alle krachtens de Overeenkomst ontwikkelde of ter beschikking gestelde programmatuur, apparatuur of andere materialen zoals analyses, ontwerpen, documentatie, rapporten, offertes, visualisaties, alsmede voorbereidend materiaal daarvan, berusten uitsluitend bij Opdrachtnemer of diens licentiegevers.
18.2. Opdrachtgever verkrijgt de gebruiksrechten voor normaal gebruik van hetgeen geleverd wordt en onder de voorwaarde van het voldoen aan alle betalingsverplichtingen en de overige verplichtingen uit de Overeenkomst. Een aan Opdrachtgever toekomend gebruiksrecht is niet-exclusief, niet-overdraagbaar, niet-verpandbaar en niet-sublicentieerbaar en slechts voor zover het gebruik in overeenstemming is met de Overeenkomst, deze algemene voorwaarden en de wettelijke verplichtingen.
18.3. Opdrachtgever zal geen aanduiding(en) betreffende het vertrouwelijke karakter dan wel betreffende auteursrechten, octrooien, merken, handelsnamen of enig ander recht van intellectuele eigendom uit de geleverde diensten en producten (doen) verwijderen of (laten) wijzigen.
18.4. Opdrachtgever verstrekt aan Opdrachtnemer een onherroepelijke en wereldwijde licentie om de (handels)namen, merken en logo’s van Opdrachtgever te gebruiken voor het portfolio van Opdrachtnemer en voor reclamedoeleinden.
18.5. Opdrachtnemer behoudt het recht de door de uitvoering van de werkzaamheden toegenomen kennis voor andere doeleinden te gebruiken, voor zover hierbij geen vertrouwelijke informatie ter kennis van derden wordt gebracht.
– 19 – Toepasselijk recht en geschillen
19.1. Op elke Overeenkomst tussen Opdrachtnemer en de Opdrachtgever is Nederlands recht van toepassing. De toepassing van het VN-verdrag inzake internationale koopovereenkomsten van roerende zaken van 1980 en buitenlandse wetgeving is uitgesloten.
19.2. Alle geschillen, voortvloeiende uit of in verband staande met de Overeenkomst(en) en/of deze Leveringsvoorwaarden zullen worden onderworpen aan de uitspraak van de daartoe bevoegde rechter in het Arrondissement Noord-Nederland, locatie Leeuwarden, tenzij het geschil tot de competentie van de kantonrechter behoort. Opdrachtnemer is echter steeds gerechtigd het geschil voor te leggen aan die rechter die, uitgaande van de vestigingsplaats van de Opdrachtgever, bevoegd is van het geschil kennis te nemen.
19.3. Partijen zullen een beroep op de rechter doen nadat zij zich eerst tot het uiterste hebben ingespannen een geschil in onderling overleg te beslechten.